سیلندر

 (به فرانسوی: Cylindre) یا استوانه، در موتورها و پمپ‌های رفت و برگشتی، فضایی استوانه‌ای است که پیستون در آن حرکت می‌کند. هر موتور، پمپ یا کمپرسور رفت و برگشتی، برای کارکرد نیاز به دست‌کم یک سیلندر دارد. معمولاً چند سیلندر در کنار یکدیگر و در بلوک سیلندر قرار می‌گیرند که با ریخته‌گری آلیاژهای آلومینیوم یا چدن ساخته شده و سپس ماشینکاری می‌شود.یک پیستون در داخل هر سیلندر توسط چند رینگ پیستون فلزی در شیار پیستون در اطراف سطح خارجی آن نصب شده،یک پیستون به‌طور معمول دو رینگ برای آب‌بندی فشاری و یک رینگ برای روغنکاری وبرگشت دادن روغن دارد. این حلقه‌ها در نزدیکی تماس با دیواره‌های سیلندر سوار بر یک لایه نازک از روغن قرار دارند.وجود این حلقه ها برای جلوگیری از نشت روغن و سوخت و سایش و اصطکاک با سطح بادوام دیواره سیلندر ضروری است.

فضای بین پیستون و سیلندر، با استفاده از رینگ‌های پیستون که در شیارهایی بر روی سطح خارجی پیستون قرار می‌گیرند، آب‌بندی می‌شود تا از نشت هوا و سوخت درموتورهای احتراقی به بیرون از سیلندر و نشت روغن به داخل آن جلوگیری شود.

اصولا هر موتور احتراقی برای تبدیل انرژی سوخت به انرژی مکانیکی حداقل به یک سیلندر نیاز دارد (اعم از موتورهای احتراق داخلی یا موتورهای احتراق خارجی) حتی قبل از سال ۱۷۰۰ میلادی موتورهایی ساخته شده بودند که دارای سیلندر بودند. اولین کاربرد واقعی و عملی سیلندر با اختراع اولین موتور بخار توسط جیمز وات در سال ۱۷۶۹ اتفاق افتاد. وی یک موتور بخار ساخته بود که از یک سیلندر و یک پیستون و یک چرخ طیار تشکیل شده بود. از آن تاریخ تا به امروز هر موتور احتراقی که ساخته شده است در ساختمان خود قسمت سیلندر را داشته است. شکل ، اندازه ، نحوه قرارگیری و آرایش سیلندرها و تعداد آنها در بلوک سیلندر با توجه به قدرت مورد نیاز و اندازه موتور متفاوت بوده است.

سیلندر موتورسیکلت یکی از اجزای کلیدی موتور است که نقش مهمی در تولید نیرو و حرکت وسیله دارد.

سیلندر به عنوان جزء اصلی موتور داخلی احتراقی عمل می‌کند و بر روی آن پیستون (piston) حرکت می‌کند. در ادامه توضیحات کاملی در مورد سیلندر آورده شده است:

۱. **ساختار سیلندر**:

سیلندر به شکل یک لوله است و معمولاً از جنس فلزی مانند فولاد یا آلومینیوم ساخته می‌شود. سیلندر در داخل آن دارای دیواره‌ها و نازک شدن‌ها (سنگ‌زنی‌ها) است تا به منظور بهبود جریان هوا و سوخت به داخل سیلندر.

۲. **پیستون**:

پیستون یک قطعه شناور دائمی است که در داخل سیلندر حرکت می‌کند. وقتی سوخت و هوا به داخل سیلندر وارد می‌شوند و سپس توسط کشش مکانیکی پیستون به هم ترکیب می‌شوند، انرژی احتراق ایجاد می‌شود و پیستون حرکت می‌کند.

۳. **منظور از سیلندر دوزمانه و چهارزمانه**:

سیلندر می‌تواند به یکی از دو نوع تقسیم شود: دوزمانه و چهارزمانه. سیلندر دوزمانه در هر دور چرخش موتور دو دوره کامل احتراق دارد، در حالی که سیلندر چهارزمانه چهار دوره کامل احتراق دارد. موتورهای چهارزمانه معمولاً بازدهی بهتر و آلودگی هوا کمتری دارند.

۴. **سیستم انتقال قدرت**:

انرژی احتراق در سیلندر به پیستون منتقل می‌شود، و پیستون این انرژی را به شکل حرکت مکانیکی به سیستم انتقال قدرت منتقل می‌کند. این سیستم شامل مکانیزم‌هایی مانند شفت کرنک و گیربکس است که حرکت پیستون را به حرکت چرخ‌ها تبدیل می‌کنند.

۵. **آب‌خنکی و هواخنکی**:

برخی از موتورهای موتورسیکلت سیلندرهای آب‌خنکی دارند که با استفاده از یک سیستم خنک‌کننده آب، حرارت تولید شده در سیلندر را کاهش می‌دهند. در مقابل، سیلندرهای هواخنکی حرارت را از طریق هوا تازه دفع می‌کنند.

سیلندر به عنوان قلب موتور عمل می‌کند و کارآیی و عملکرد کل موتور به شدت  تحت تأثیر طراحی و ویژگی‌های سیلندر است. ساخت و بهینه‌سازی سیلندر برای تولید نیرو و مصرف سوخت موتورسیکلت بسیار مهم است.